Dit type nederzetting is gebouwd op verhoogd gelegen afzettingen in het voormalige stroomgebied van een rivier. Ook 'zwermen' boerderijen die ieder op een zandopduiking of terpje zijn gebouwd kunnen onder deze categorie vallen.
Stroomrugnederzettingen komen voor in de onderstaande regio's. Klik voor regionale informatie over dit type nederzetting op de betreffende regio.
Rijnstreek (volgt nog)
Krimpenerwaard en Gouwestreek (volgt nog)
Rijnmond (volgt nog)
Alblasserwaard (volgt nog)