Zandnederzettingen zijn op de zandige, hoger gelegen gedeelten van de provincie ontstaan. Hieronder vallen zowel de dorpen op de strandwallen als degene op de 'koppen' van Voorne en Goeree. Bij de zandnederzettingen in deze laatste regio ligt de (agrarische) bebouwing zeer verspreid aan een wijdvertakt patroon van wegen.
De van oorsprong agrarische nederzettingen op de strandwallen hebben zich langs de langgerekte wegen over de zandruggen ontwikkeld, waardoor sommige zich verder hebben ontwikkeld als wegdorp.
Zandnederzettingen komen voor in de onderstaande regio's. Klik voor regionale informatie over dit type nederzetting op de betreffende regio.
Duin- en Bollenstreek (volgt nog)
Dn Haag (volgt nog)
Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee (volgt nog)